ข้าววัชพืช หญ้าข้าวผี

ข้าววัชพืช หรือ หญ้าข้าวผี ข้าวที่เป็นอุปสรรคต่อชาวนา เนื่องจากไม่ได้คุณภาพ แต่ขยายพันธุ์ได้เร็ว กำจัดได้ยาก

หากอยู่ในระยะกล้า ไม่สามารถแยกออกได้เลยว่า คือข้าวปลูกหรือข้าววัชพืชกันแน่

ข้าวชนิดนี้ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Oryza rufipogon Griff กำเนิดมาจาก การผสมข้ามสายพันธุ์ ระหว่างข้าวป่าธรรมชาติ กับข้าวปลูกในแปลงนา นั่นหมายความว่า ในแปลงนา จะต้องมี ข้าวป่าอยู่ก่อนแล้ว

ข้าววัชพืช สิ่งที่ชาวนาไม่ต้องการ

บางแห่งเรียกว่า ข้าวดีด ข้าวเด้ง เพราะเมล็ดแก่เร็ว เมื่อถูกลมพัด หรือคนไปสัมผัสรวง เมล็ดก็จะร่วงทันที บางแห่งเรียก ข้าวลาย เพราะเมล็ดมีเปลือกลาย บางแห่งเรียก ข้าวแดง เพราะเมื่อแกะเปลือกออก จะพบว่าเมล็ดข้าวกล้องมีสีแดง บางแห่งเรียก ข้าวดาวกระจาย เพราะจากลักษณะรวง จะกางออก และเมื่อเมล็ดแก่ จะร่วงและกระเด็นกระจายไปรอบ ๆ ต้นข้าว

โดยข้าวลักษณะนี้ จะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และมีการกระจายตัวของสายพันธุ์เป็นหลายลักษณะ โดยอัตราการผสมข้ามระหว่าง ข้าวปลูก กับ ข้าวป่า และระหว่าง ข้าวปลูก กับ ข้าววัชพืชลูกผสม ที่กระจายตัวและเจริญเติบโต ในแปลงนา โดยลักษณะส่วนใหญ่ ไม่เป็นที่ต้องการของเกษตรกร

เพราะการระบาด หรือมีข้าววัชพืชในแปลงนา จำนวนมาก นั่นหมายถึง การที่ชาวนาจะได้ข้าวที่มี ทั้งคุณภาพของเมล็ด และปริมาณ ลดลง เป็นจำนวนมาก

อีกหนึ่งในการกลายพันธุ์ที่น่าตกใจ ที่เกิดจากข้าวป่าและข้าวปลูก ที่ถูกคัดเลือกแล้ว ทำให้สายพันธุ์ที่มี จึงไม่ตายตัว ขึ้นอยุ่กับข้าวปลูกอีกทอดหนึ่ง รวมเอาข้อดีหลายอย่าง และข้อด้อยเดิม ไว้ในสายพันธุ์เดียว มีลักษณะเด่นคือ เติบโตและขยายพันธุ์ได้รวดเร็ว

บางชนิดมีเมล็ดสั้นป้อม บางชนิดมีเมล็ดยาว ไม่มีหาง หรือมีแต่ไม่ยาวมาก ออกรวงไม่พร้อมกัน สุกแก่ไม่พร้อมกัน บางชนิดสุกแก่พร้อมกัน ข้าวเต็มเมล็ดจะมีประมาณ 50-95% เมื่อเอามือลูบเมล็ดจะร่วงง่ายมาก แต่บางชนิดก็ร่วงยาก

หญ้าข้าวผี หรือข้าววัชพืชนี้ มีลักษณะเหมือนต้นข้าวทั่วไป เราอาจแยกไม่ออกเลย หากอยู่ในระยะกล้า มีชื่อเรียกต่างกันออกไป ตามท้องถิ่น ตามลักษณะเด่นของมัน เช่น ข้าวหาง เพราะมีหางยาวเหมือนข้าวป่า หรือเหมาเรียกข้าวป่าว่า ข้าววัชพืช ไปเลยก็มี