มะเขือยาว พืชสวนครัวที่ควรปลูกไว้ติดบ้าน

มะเขือยาว ชื่อภาษาอังกฤษ SO-LANUM MELONGENA LINN. วงศ์ SOLA-NACEAE เป็นไม้ล้มลุก สูงประมาณ 1 เมตร

ลำต้น มีลำต้นเดี่ยว แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มแน่น กิ่งอ่อนมักมีขนละเอียดปกคลุมทั่วและมีหนามเล็กสั้นประปราย

ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ รูปค่อนข้างกลม ปลายแหลม โคนใบเบี้ยว ขอบใบหยักหรือเป็นคลื่น ท้องใบมีขนนุ่ม ผิวใบสีเขียวสด

ดอก ออกเป็นดอกเดี่ยวๆ หรือเป็นช่อ 3-5 ดอก มีกลีบดอก 5 กลีบ โคนกลีบเชื่อมติดกัน ปลายกลีบแหลม ดอกเป็นสีม่วง กลางดอกมีเกสรตัวผู้ 5 อัน เกสรตัวเมีย 1 อันอยู่ติดกับกลีบดอก ก้านเกสรและอับเกสรเป็นสีเหลือง

ผล รูปกลมยาว มี 2 ชนิดพันธุ์คือ พันธุ์ที่ผลเป็นสีเขียว กับ พันธุ์ที่ผลเป็นสีม่วง ผิวผลเรียบเกลี้ยงและเป็นมัน ขั้วผลมีกลีบเลี้ยงสีเขียวติดอยู่ เวลาติดผลดกและผลยาวห้อยลงจะดูสวยงามทั้งสีเขียวและสีม่วง ติดผลตลอดปี ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด

ผลมีหลายสี ขึ้นอยู่กับพันธุ์ ส่วนใหญ่เป็นสีขาว สีเขียว และสีม่วง และสีม่วงปนขาว ประกอบอาหารได้หลากหลาย ทั้งต้ม ผัด ทอด นึ่ง และจิ้มน้ำพริก สรรพคุณเยอะ เป็นอาหารลดน้ำหนัก ช่วยลดคอเลสเตอรอล ช่วยกระตุ้นการขับถ่าย แถมยังต้านอนุมูลอิสระ และปรับสมดุลร่างกายได้

ประโยชน์ทางยา

ลำต้นและราก แก้บิดเรื้อรัง อุจจาระเป็นเลือด แผลเน่าเปื่อยอักเสบ ใบ แก้ปัสสาวะขัด แก้โรคหนองใน พอกแผลบวมเป็นหนอง ผลแห้ง ทำเป็นยาเม็ดกินแก้ปวด แก้ตกเลือดในลำไส้ ขับเสมหะ ผลสด ตำพอกแผลอักเสบมีหนอง ขั้วผลแห้ง เผาเป็นเถ้าบดให้ละเอียด กินเป็นยาแก้ตกเลือดในลำไส้

วิธีปลูกมะเขือยาว

ขุดหลุม หรือร่อง ให้ลึกประมาณ 10-20 นิ้ว รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอกประมาณ 20 ซม. และตากทิ้งไว้ 1 สัปดาห์ ระหว่านั้นให้ เตรียมดินด้วยการผสมปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมัก ในอัตราส่วน 1:1 แล้วนำมาฝังกลบลงในหลุม หรือร่อง ทำการปรับหน้าดินให้เรียบ รดน้ำให้ชุ่ม

หว่านเมล็ดมะเขือยาว ให้กระจายทั่วแปลง กลบด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก บาง ๆ และ คลุมด้วยฟาง หรือหญ้าแห้ง เพื่อควบคุมความชื้นให้แปลงปลูก ดูแลรดน้ำให้ชุ่มสม่ำเสมอ จนกว่าต้นกล้ามีใบจริง 2-3 ใบ จึงค่อยถอนต้นไม่สมบูรณ์ออก

ทั้งนี้ ควรเว้นระยะห่าง ระหว่างแถวและระหว่างต้น พอสมควร ดูแลรดน้ำเป็นประจำทุกวัน พรวนดินกำจัดวัชพืชเสมอ ใส่ปุ๋ยช่วยบ้างเล็กน้อย มะเขือยาวตั้งแต่เพาะเมล็ดจนกระทั่งให้ผลผลิต ประมาณ 60-80 วัน เท่านั้น และสามารถให้ผลผลิตไปจนถึง 2 ปี